Aanbrengen balkonhek

Download deze kostentabel

Klik op een bestand hieronder om te downloaden.


Omschrijving

Omschrijving
Leveren en aanbrengen van balkonhekken.
Balkonhek van meranti delen bestaat uit 5 delen van 19 x 200 mm.

Tabel

BalkonhekAfmeting in mmKosten per m
HoogteBreedte
2 plaatpanelen met knik 1.000 3.250 x,xx
Gaas, recht 1.000 2.500 x,xx
Meranti delen x,xx

Inclusief

  • transport;
  • kramerijen;
  • schilderwerk.

Afbeeldingen

Toelichting en condities


'Bouwkosten Kleinschalig' is bedoeld voor het budgetteren en calculeren van kleinschalige projecten.


De condities voor het gebruik van deze gegevens

De gegevens zijn bedoeld voor iedereen die op snelle en accurate wijze de kosten van bouwprojecten wil berekenen. Het beschikken over deze kostengegevens alleen is niet de garantie dat men de juiste kosten kan bepalen. Een duidelijk inzicht in de bouwtechniek en het bouwen op zich is noodzakelijk.

Tevens dient u er rekening mee te houden dat de niet direct toewijsbare bouwplaatskosten, algemene kosten, winst en risico van de aannemer niet in de kosten zijn opgenomen. De kosten van de onderaannemers die in de kosten zijn verwerkt, zijn wel inclusief al hun aan de hoofdaannemer door te berekenen kosten.


Valuta en BTW

Alle bedragen zijn uitgedrukt in euro's, exclusief BTW.


Technische kwaliteit

Alle bouwdelen voldoen aan de geldende technische en kwalitatieve voorschriften.


Projectgrootte

Kleinschalige projecten zonder seriematigheid.


Situering

Centrum van het land. De aanvoer van personeel, materiaal en dergelijke binnen een straal van 35 km.


Werkomstandigheden

Het project is goed bereikbaar voor aan- en afvoer van het materiaal en materieel.

Werkzaamheden worden uitgevoerd tot een hoogte van 2 m, tenzij in de kostentabellen iets anders staat vermeld.

Voor andere situaties dienen de kosten voor steigers, hoogwerkers en dergelijke apart te worden opgenomen.


Arbeid

Bij de berekening van het uurloon voor de bouwkundige werkzaamheden is overeenkomstig de functie-indeling van de CAO uitgegaan van de volgende vijf categorieën werknemers:

  • jeugdige werknemers;
  • bouwvakhelper (groep A);
  • timmerman II, betonwerker II (groep B);
  • timmerman I, metselaar I (groep D);
  • timmerman I en metselaar I met voorliedentoeslag (groep D).

Voor elk van deze genoemde werknemerscategorieën zijn de loonkosten berekend, op basis van:

  • een vijfdaagse werkweek;
  • een reiskostenvergoeding voor woon-werkafstand van 35 km.

Vervolgens is het gemiddelde bouwplaatsuurloon berekend met een bouwplaatsbezetting die samengesteld is uit de volgende categorieën werknemers:

  • jeugdige werknemers 7%;
  • bouwvakhelper in groep A 7%;
  • werknemers in groep B 21%;
  • werknemers in groep D 51%;
  • werknemers in groep D met voorliedentoeslag 14%.

 

Uurlonentabel bouwkundige bouwdeelboeken

OpslagenWerksoortUurloon
Exclusief Bouwkundig werk 51,00
Inclusief Rietdekker 57,10
Loodgieter 57,90
Loodgieter onderhoud 72,70
Elektrotechnisch monteur 57,25
Elektrotechnisch monteur onderhoud 72,60
Paneelbouwer 46,75
CV- en luchtbehandelingsmonteur 57,80
CV- en luchtbehandeling onderhoudsmonteur 72,70
Koeltechnisch monteur 58,80
Koeltechnisch monteur onderhoud 72,80
Meet- en regeltechnisch monteur 70,50
Meet- en regeltechnisch monteur onderhoud 79,00
Beveiligingsmonteur 72,60
Datacommunicatiemonteur 72,60
Liftmonteur 59,45
Schilder, glaszetter 55,50
Behanger 54,30
Zonweringsmonteur 49,35
GWW-monteur 63,95
Stratenmaker, ploeg 3 personen 60,95
Stratenmaker, ploeg 2 personen 66,25
Grondwerker, sloper, GWW-vakman 60,30

Staartkosten

De in de kostentabellen berekende kosten zijn exclusief de niet direct toewijsbare bouwplaatskosten, algemene kosten, winst en risico van de hoofdaannemer. De kosten van de onderaannemers die in de kosten zijn verwerkt, zijn wel inclusief alle door hen te berekenen opslagkosten.

Zoals in onderstaand calculatieschema is te zien, kan er worden gewerkt met vaste percentages voor de staartkosten. Deze percentages zijn sterk afhankelijk van de concrete situatie. Met de percentages uit het calculatieschema krijgen de directe hoofdaannemerskosten een opslag van 1,08 x 1,05 x 1,03 = 16,8%, afgerond 17%.

Dit percentage is een redelijk gemiddelde van wat in de praktijk gangbaar is. Hoewel de algemene bouwplaatskosten meestal volledig worden begroot, is het voor dit kostenbestand noodzakelijk ze in een percentage uit te drukken. Deze noodzaak komt voort uit het feit dat de gepubliceerde kosteninformatie niet aan 1 project gerelateerd is, maar als algemeen toepasbare informatie is ontwikkeld.

 

Calculatieschema

OmschrijvingPercentage(Sub)totaalBedrag
Arbeid .... mu x €
Materiaalkosten
Materieelkosten
Onderaannemers € __________
Subtotaal (A)
Algemene bouwplaatskosten 13% van (A) € __________
Subtotaal (B)
Algemene bedrijfskosten 6% van (B) € __________
Subtotaal (C)
Winst en Risico 3% van (C) € __________
Totaal

Algemene bouwplaatskosten

De kosten van de hoofdaannemer die niet direct aan een onderdeel zijn toe te wijzen. Deze hebben onder meer betrekking op verzorgend, uitvoerend en administratief personeel op het werk, tijdgebonden materieel, keten, loodsen, werkterrein, verbruikskosten, bewaking, verletbestrijding en bereken- en tekenwerk.


Algemene bedrijfskosten

De kosten van de hoofdaannemer die samenhangen met de algemene leiding van het bedrijf en die van de algemene en administratieve diensten.


Winst en risico

Winst: het bedrag dat voor de hoofdaannemer overblijft nadat alle met het werk samenhangende kosten en risico's zijn betaald.

Risico: onvoorziene omstandigheden, uitvoeringsrisico's, niet verrekenbare loon- en materiaalkostenstijgingen.


Bouw- en sloopafval

Wordt in een tabel gesproken over het gebruik van een container, dan is in de kosten de huur van de afzetcontainer meegenomen.

De kosten zijn ook inclusief het transport van bouwplaats naar de bestemming (zoals recycling, stortplaats of vuilverbranding), maar zijn exclusief de stortkosten.

De stortkosten van bouw- en sloopafval zijn uitgedrukt in tonnage. Voor een snelle omrekening van inhoud naar gewicht vindt u het gemiddeld soortelijk gewicht van de materialen weergegeven in de tabel onder '00 Indirecte projectvoorzieningen'.

Een indicatie voor gemiddelde stortkosten voor Nederland vindt u in de tabel onder '00 Indirecte projectvoorzieningen'.


Beschrijving schildersystemen

Bij diverse tabellen worden coderingen gebruikt om de schildersystemen aan te duiden. Onderstaand een beschrijving van handelingen per schildersysteem. De gebruikte coderingen zijn gebaseerd op 'Basisverf- en glasbestek 2006 voor Nieuwbouw- en Onderhoudswerkzaamheden'


NHD 01

  • opzuiveren;
  • reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf inclusief de sponningen;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NHD 02

  • opzuiveren;
  • reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf inclusief de sponningen;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NHD 50

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NHD 51

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • plaatselijk uitstoppen en plamuren;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NHT 50

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag transparante beits;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van één laag transparante beits.

NHT 51

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag transparante beits;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van twee lagen transparante beits. opzuiveren en geheel schuren;

NHV 50

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag vernis;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van één laag vernis.

NHV 52

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen vernis;
  • plaatselijk uitstoppen;
  • aanbrengen van twee lagen vernis.

NKD 01

  • reinigen en geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NKD 02

  • reinigen en geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag grondverf en één laag dekverf of twee lagen dekverf.

NKD 51

  • reinigen en geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NKD 52

  • reinigen en geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van twee lagen dekverf.

NMS 04

  • plaatselijk ontroesten en ontvetten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen corrosiewerende primer;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NMS 05

  • plaatselijk ontroesten en ontvetten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NMS 51

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NMS 53

  • opzuiveren en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

NSD 02

  • reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

NSD 02+

  • reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • aanbrengen van één laag voorstrijkmiddel;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

NSD 55

  • opzuiveren;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

NSD 55+

  • opzuiveren;
  • aanbrengen van één laag voorstrijkmiddel;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

NSV 01

  • aanstralen en reinigen.

NSV 02

  • aanbrengen van één laag voorstrijkmiddel.

NSV 03

  • reinigen;
  • aanbrengen van één laag vloercoating.

NSV 04

  • reinigen;
  • aanbrengen van twee lagen vloercoating.

NSV 05

  • reinigen;
  • aanbrengen van één laag vloercoating;
  • instrooien van de loopgedeelten;
  • aanbrengen van één laag vloercoating.

NSV 50

  • geheel machinaal schuren.

NSV 51

  • opzuiveren;
  • aanbrengen van één laag voorstrijkmiddel.

NSV 52

  • opzuiveren;
  • aanbrengen van één laag vloercoating;
  • geheel instrooien;
  • aanbrengen van één laag vloercoating.

NSV 53

  • opzuiveren;
  • aanbrengen van één laag vloercoating;
  • geheel instrooien chips;
  • aanbrengen van twee lagen transparante vloercoating.

NSV 54

  • opzuiveren;
  • aanbrengen van twee lagen vloercoating.

OHD 02

  • plaatselijk schrapen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OHD 03

  • plaatselijk verflagen verwijderen door schrapen, afbranden, afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OHD 08

  • alle verflagen verwijderen door afbranden, afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag grondverf, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag grondverf en één laag dekverf of twee lagen dekverf.

OHD 52

  • plaatselijk schrapen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • plaatselijk kitten, stoppen;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OHD 53

  • plaatselijk verflagen verwijderen door schrapen, föhnen of afbijten;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • plaatselijk kitten, stoppen en plamuren;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OHD 56

  • alle verflagen verwijderen door föhnen of afbijten;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • plaatselijk kitten en voorplamuren;
  • geheel tweemaal plamuren, slijpen;
  • aanbrengen van één laag grondverf en één laag dekverf of twee lagen dekverf.

OHT 01

  • plaatselijk schrapen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag transparante beits, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag transparante beits.

OHT 02

  • plaatselijk beitslagen verwijderen door schrapen, afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag transparante beits ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen transparante beits.

OHT 05

  • alle beitslagen verwijderen door afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag transparante beits, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen transparante beits.

OHT 50

  • plaatselijk beitslagen verwijderen door afföhnen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag transparante beits;
  • plaatselijk uitstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen transparante beits.

OHT 51

  • alle beitslagen verwijderen door afföhnen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag transparante beits;
  • plaatselijk uitstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag transparante beits.

OHT 52

  • alle beitslagen verwijderen door afföhnen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag transparante beits;
  • plaatselijk uitstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen transparante beits.

OHV 01-

  • plaatselijk vernislagen verwijderen door schrapen, afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen vernis, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag vernis.

OHV 01

  • plaatselijk vernislagen verwijderen door schrapen, afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen vernis ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen vernis.

OHV 02

  • alle vernislagen verwijderen door afföhnen of afbijten, verweerd hout verwijderen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • geheel ontweren en schuren;
  • aanbrengen van één laag vernis, ook op sponningen waaruit de stopverf/kit is verwijderd;
  • plaatselijk uitstoppen en aanstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen vernis.

OHV 50

  • plaatselijk schrapen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag vernis;
  • plaatselijk uitstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van één laag vernis.

OHV 52

  • plaatselijk vernislagen verwijderen door afföhnen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen vernis;
  • plaatselijk uitstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen vernis.

OHV 53

  • alle vernislagen verwijderen door afföhnen;
  • losse stopverf/kit verwijderen;
  • geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag vernis;
  • plaatselijk uitstoppen/afkitten;
  • aanbrengen van twee lagen vernis.

OKD 04

  • plaatselijk verflagen verwijderen door schrapen of afbijten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OKD 05

  • plaatselijk verflagen verwijderen door schrapen of afbijten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag grondverf en één laag dekverf of twee lagen dekverf.

OKD 52

  • plaatselijk verflagen verwijderen door schrapen of afbijten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OKD 53

  • plaatselijk verflagen verwijderen door schrapen of afbijten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag grondverf en één laag dekverf of twee lagen dekverf.

OMA 04

  • plaatselijk verflagen verwijderen, ontvetten;
  • intacte lagen reinigen, oxyde verwijderen en plaatselijk schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMA 05

  • alle verflagen verwijderen, ontvetten;
  • oxyde verwijderen en geheel schuren;
  • aanbrengen van één laag hechtprimer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMS 02

  • plaatselijk verflagen verwijderen, ontroesten en ontvetten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen corrosiewerende primer;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMS 03

  • plaatselijk verflagen verwijderen, ontroesten en ontvetten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van twee lagen corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMS 08

  • alle verflagen verwijderen, ontroesten en ontvetten;
  • aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMS 51

  • plaatselijk verflagen verwijderen, ontroesten en ontvetten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMS 53

  • plaatselijk verflagen verwijderen, ontroesten en ontvetten;
  • intacte lagen reinigen en geheel schuren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OMS 54+

  • alle verflagen verwijderen door afföhnen en ontvetten;
  • plaatselijk ontroesten;
  • aanbrengen van één laag corrosiewerende primer;
  • aanbrengen van één laag grondverf;
  • aanbrengen van één laag dekverf.

OSD 06

  • plaatselijk verflagen verwijderen door afsteken;
  • intacte lagen reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag muurverf;
  • aanbrengen van één laag muurverf.

OSD 07

  • plaatselijk verflagen verwijderen door afsteken;
  • intacte lagen reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag muurverf;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

OSD 10

  • alle verflagen verwijderen door afbijten of stralen;
  • plaatselijk repareren;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

OSD 54

  • plaatselijk oude lagen verwijderen door afsteken;
  • intacte lagen reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag muurverf;
  • aanbrengen van één laag muurverf.

OSD 55

  • plaatselijk oude lagen verwijderen door afsteken;
  • intacte lagen reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • plaatselijk aanbrengen van één laag muurverf;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

OSD 56+

  • plaatselijk oude lagen verwijderen door afsteken;
  • intacte lagen reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • aanbrengen van één laag voorstrijkmiddel;
  • aanbrengen van twee lagen muurverf.

OSV 06

  • alle oude lagen verwijderen door afbijten of stralen;
  • reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • aanbrengen van één laag vloercoating;
  • instrooien van de loopgedeelten;
  • aanbrengen van één laag vloercoating.

OSV 08

  • plaatselijk oude lagen verwijderen door afbijten en stralen;
  • reinigen;
  • plaatselijk repareren;
  • aanbrengen van twee lagen vloercoating.

Reageren

Heeft u vragen over deze kostentabel? Of suggesties voor verbetering? Dan horen wij dat graag! Vul uw vraag/opmerking hieronder in. Uw bericht wordt dan rechtstreeks verstuurd naar Marco van Lienden de beheerder van deze tabel(len). Bedankt!


 Dit is een verplicht veld


 Dit is een verplicht veld



 Dit is een verplicht veld

Verplicht Dit is een verplicht veld.